Gdzie można poczuć magiczną atmosferę i czar weekendowych wycieczek, jak nie w Pradze? Stolica Czech potrafi zachwycić, zauroczyć, zniewolić i w końcu pozytywnie zaskoczyć każdego. Niejeden turysta po zwiedzeniu Pragi nazwał „miasto o stu wieżach” najpiękniejszą metropolią świata, „klejnotem europejskich stolic”, „Matką Miast” czy „Rzymem Północy”. Cudowne określenia można mnożyć w nieskończoność, podobnie jak podziwiać niekończące się atrakcje. Praga stała się inspiracją dla wielu twórców z różnych dziedzin sztuki, zaintrygowała poszukiwaczy tajemnic i zafascynowała romantyków z całego świata. Miasto odwiedzają co roku miliony turystów, a dzięki ogromnej sławie, metropolii nie trzeba specjalnie reklamować, ani przekonywać do przyjazdu niezdecydowanych podróżników. Światowa marka, jaką jest Praga, zajmuje w turystycznym rankingu światowych stolic bardzo wysokie miejsce, a wszystkie najcenniejsze walory są bardzo często przedmiotem rozważań akademickich i westchnień wrażliwych podróżników. Pięknem architektury można się wręcz delektować, rozkoszować życiem kulturalnym i doznawać wyjątkowej atmosfery, niespotykanej w żadnej innej stolicy. Każdy kto choć na chwilę pojawi się w tym magicznym mieście, zakocha się bezpowrotnie i będzie chciał tam powracać, gdy tylko nadarzy się okazja.
Magiczna stolica położona w centralnej Europie, w samym sercu Czech, rozciąga się na dwóch brzegach Wełtawy i jest administracyjnym, przemysłowym, handlowym, kulturalnym oraz turystycznym ośrodkiem o międzynarodowym znaczeniu. Tam znajdują się najważniejsze urzędy w państwie, takie jak prezydent czy parlament oraz największe dzielnice wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO: Nowe Miasto, Stare Miasto, Josefov, Mala Strana, Hradczany i Wyszehrad. Obszar miasta zajmuje dziewięć wzgórz tworzących niezwykłą panoramę miejską zamieszkiwaną przez ponad 1,2 mln ludzi. Ogromna liczba wież nie tylko zabytkowych, ale i widokowych sprawiła, że miasto nosi miano „stu wież”, a przymiotnik „Złota Praga” odnosi się do historii związanej z Karolem IV i poszukiwaniem alchemicznej recepty na złoto. Kiedy w Pradze jest najpiękniej? Tego nikt nie wie..., czy jest to wiosna, kiedy można przechadzać się wśród kwitnących wiśni, lato gdy po zwiedzaniu leniuchuje się w pięknych ogrodach i gasi pragnienie zimnym piwem w tradycyjnej „hospodzie”, jesień sprzyjająca romantycznym pocałunkom na zmoczonym deszczem Moście Karola czy zima, kiedy w spokoju można przyjrzeć się królewskim skarbom skrytym w muzeach. Nazwa Praga wywodzi się od słowa „prah”, które oznacza próg na rzece lub próg domu i związane jest z legendą o księżniczce Libuszy, której duch unosi się nad praskim Wyszehradem.
Na szczęście plan urbanistyczny Pragi przetrwał minione wieki i nie uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej, dlatego chociażby na przykładzie architektury można prześledzić niezwykłą historię tego pięknego miasta. Ślady pierwszego osadnictwa wskazują na rok 500 p.n.e. i pojawienie się plemion celtyckich, germańskich i w końcu słowiańskich. Legenda jednak głosi, że Pragę założono około VIII w., gdy księżniczka Libusza oczami wyobraźni wybrała na przyszłe miasto miejsce nad brzegami Wełtawy, po czym wyszła za mąż za rolnika Przemysła, dając tym samym początek dynastii Przemyślidów. Po obu stronach Wełtawy w IX wieku powstały grody nazwane Wyszehradem i Hradczanami, w pobliskim Brevnovie założono klasztor, a Praga stała się siedzibą biskupstwa, w której działał biskup Wojciech – patron Czech i Polski uznany później za świętego. W XI stuleciu obecny rynek był już prężnie działającym targowiskiem, a u podnóża warowni zaczęli osiedlać się kupcy i rzemieślnicy z różnych stron świata. Ważne dla rozwoju miasta było panowanie Karola IV, który myślał i budował na skalę międzynarodową, dodając do już istniejących nowe dzielnice, między innymi Nowe Miasto. Czasy pokoju skończyły się w wieku XV, kiedy za szerzenie herezji i negowanie boskiego pochodzenia władzy papieży spalono na stosie Jana Husa, prowokując tym samym trwające blisko 20 lat „wojny husyckie”. Czeski duchowny i bohater narodowy był prekursorem protestantyzmu, a konflikt religijny toczony pomiędzy husytami wyznającymi nauki Husa, a zwolennikami niemieckiego króla Zygmunta Luksemburskiego, wymierzony był przeciwko krucjatom popieranym przez papiestwo. Wojskami dowodził Jan Zizka i później Prokop Wielki, a liczne konflikty zbrojne toczące się przez siedemnaście lat osłabiły pozycję Kościoła katolickiego i niemieckich feudałów w Czechach oraz pozostawiły niechętny stosunek Czechów do religii rzymskokatolickiej trwający aż do dziś. Pod koniec XV wieku tron czeski należał do linii Jagiellonów, a po śmierci Ludwika Jagiellończyka w bitwie pod Mohaczem w 1526 r. korona przypadła Ferdynandowi I z dynastii Habsburgów. Praga zawdzięcza dużo pozytywów królowi Rudolfowi II, który był zawziętym kolekcjonerem dzieł sztuki i w XVII stuleciu sprowadził do miasta najbogatsze rody arystokratyczne. Okres „wojny trzydziestoletniej” (XVII), czyli walki pomiędzy państwami protestanckimi a katolikami, zahamował rozwój miasta. Czescy protestanci przegrali bitwę pod Białą Górą i nie mieli w swoim kraju zbyt wiele do powiedzenia. Sytuacja zaczęła zmieniać się dopiero w wieku XIX, kiedy podczas „odrodzenia narodowego” Praga stanęła na czele ruchu zmierzającego do obudzenie uśpionego narodu. Po zakończeniu I wojny światowej miasto stało się stolicą Czechosłowacji, a podczas II wojny siedzibą hitlerowskiego Protektoratu Czech i Moraw. Dla Pragi jednym z ważniejszych wydarzeń była jeszcze „praska wiosna” w 1968 r., „aksamitna rewolucja” w 1989 i rok 1993, kiedy Czechosłowacja podzieliła się na dwa państwa pozostawiając miasto nad Wełtawą stolicą Republiki Czeskiej.
Zabytki Pragi tworzą niemalże cały katalog wszystkich epok historycznych, zabierających turystów w swoistą i pełną przygód podróż w przeszłość. Za przewodnika najlepiej wybrać „ducha historii” prowadzącego szlakiem zabytkowych budowli i otwierającego przed turystami świat gotyckich klasztorów, barokowych kościołów i renesansowych ogrodów tworzących jedną z najciekawszych tras turystycznych. Pokonanie „drogi królewskiej” jest nie lada doświadczeniem i pozostaje w pamięci na całe życie. Możliwości zwiedzania miasta jest mnóstwo, dlatego wcześniej lepiej zapoznać się z mapą lub skorzystać z pomocy wykwalifikowanego przewodnika i przeznaczyć na pobyt w stolicy co najmniej kilka dni. Praga najpiękniej wygląda nocą, kiedy rozświetlona jest latarniami ulicznymi, na wąskich uliczkach zachęcających do spaceru panuje nastrojowy klimat, a kameralne puby kuszą powabnym zapachem chmielu.
Zwiedzanie można przykładowo rozpocząć od Starego Miasta skupionego wokół Rynku Staromiejskiego, sąsiadującego z wodami Wełtawy, gdzie zachowały się jeszcze domy z XI wieku. W tym miejscu funkcjonowało przed laty targowisko, dzięki któremu w 1338 r. pozyskano środki na budowę Ratusza – dawnej siedziby władz miejskich. Rozpoznawalnym elementem budynku jest najstarszy w Europie zegar astronomiczny Orloj, przyciągający tłumy gapiów przed wybiciem pełnej godziny. Po zdobieniu zdjęcia pomnikowi czeskiego reformatora religijnego Jana Husa, można przyjrzeć się budynkom otaczającym rynek i wypatrzyć chociażby Dom Pod Kamiennym Dzwonem, Dom Pod Kamienną Madonną, Dom pod Kamiennym Baranem, Dom Pod Złotym Jednorożcem czy pałac Goltz-Kinskych. Ważnym zabytkiem jest wyjątkowo prezentujący się w nocy, trzynawowy, gotycki kościół Marii przed Tynem, skrywający zabytkowe dzieła sztuki i kościół św. Mikołaja należący do najciekawszych budowli barokowych. Odbijając w słynną ulicę Karlovą można dotrzeć do Klementinum – dawnego jezuickiego klasztoru, Muzeum Marionetek, kilku innych zabytkowych kościołów oraz na ulicę Liliova do kaplicy Betlejemskiej, w której nauczał Jan Hus.
Uliczki wokół rynku tętnią życiem przez całą dobę, pełne są sklepów z pamiątkami, niezliczonych barów i knajpek ze smażonym serem. W oczy rzuca się od razu wysoka Brama Prochowa z galeryjką i punktem widokowym, służąca w XVII wieku do składowania prochu strzelniczego. Wyjątkowy jest także ozdobiony przeszkloną kopułą Dom Miejski, uchodzący za symbol „odrodzenia narodowego”. Na powszechnie lubianym deptaku spacerowym, czyli ulicy Celetna, pełniącej również rolę arterii handlowej i komunikacyjnej, zachowało się mnóstwo zabytkowych kamieniczek. Sąsiaduje z nimi najlepszy teatr Pragi Stavovske divadlo, gmach Karolinum – pierwszej siedziby Uniwersytetu Praskiego, Dom nr 3, w którym przez pewien okres mieszkał Franz Kafka (wybitny pisarz związany z Pragą, autor słynnej powieści „Proces”) i wiele innych cennych zabytków.
Wszystkie szlaki spacerowe prowadzą turystów w jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Pradze, które warto odwiedzić zarówno w dzień, jak i wieczorem. Słynny Most Karola łączący Malą Stranę i Stare Miasto, wsparty na 16 łukach, długi na 500 m, widniejący na wielu kartach pocztowych, nieustannie tętni życiem i wypełniony jest turystami z różnych stron świata, muzykami, aktorami i kramami oferującymi pamiątki. Twórcą tego cudu średniowiecznej techniki, przerzuconego nad Wełtawą, był w XIV wieku Petr Parler, a sam Karol IV osobiście wmurował kamień węgielny pod jego budowę. Po obu stronach dumnie wznoszą się gotyckie wieże, z którymi współgrają zdobiące most barokowe rzeźby z najważniejszą i najstarszą figurą, przedstawiającą postać św. Jana Nepomucena. Męczennik kościoła katolickiego był torturowany i został wrzucony do Wełtawy po tym, jak nie zdradził Wacławowi IV tajemnicy spowiedzi jego żony – królowej Zofii. Nad wydarzeniami sprzed kilku wieków można zadumać się, popijając kufel orzeźwiającego Staropramena w sławnej karczmie Pod Trzema Strusiami, znajdującej się zaraz koło Bramy Malostranskiej.
Hradczany - chociaż nie konkurują bezpośrednio ze Starym Miastem, są drugim miejscem najchętniej odwiedzanym i ukochanym przez turystów. Na wysokim wzgórzu górującym nad Wełtawą wzniesiono w IX wieku Zamek Praski, a podgrodzie nazwano właśnie Hradczanami. Obecnie można tam zwiedzić tarasowe ogrody na zboczach, zobaczyć dawne szyldy i odwiedzić piwiarnie skryte w brukowanych zaułkach stromych uliczek. Na Hradczanach przez stulecia rezydowali czescy władcy i właśnie po nich ostało się prawdziwe dziedzictwo kulturowe w postaci architektury i innych bezcennych zabytków. Po przekroczeniu Bramy Zamkowej przed turystami swoje podwoje otwiera swoiste miasto w mieście. Najważniejszy jest sam zamek strzeżony przez gwardzistów w mundurach i tam zgromadzono najcenniejsze dzieła sztuki, których szczegółowe obejrzenie wymaga wręcz kilku dni. Przepiękne Ogrody Królewskie dają wytchnienie w upalne dni, przyjemnie spaceruje się między pierwszym i drugim dziedzińcem oraz pod Bramą Macieja, a wzrok przyciąga kaplica Krzyża Świętego oraz budynek Galerii Obrazów Zamku Praskiego. Z trzeciego dziedzińca natomiast można dostać się do kilku ciekawych budowli, takich jak: katedra św. Wita będąca wybitnym arcydziełem architektury gotyckiej z XIV stulecia (we wnętrzu można podziwiać wysokie okna z witrażami, szereg zadziwiających kaplic, nagrobek św. Jana Nepomucena, mauzoleum cesarskie i krypty królewskie) czy Złota Brama – portal katedry z mozaiką przedstawiającą Sąd Ostateczny. Inspirujący do zrobienia pamiątkowych zdjęć jest także Stary Pałac Królewski, przypominający po licznych przebudowach wielki tort architektury oraz Schody Jeździeckie zbudowane dla konnych walczących podczas turniejów rycerskich i wiele, wiele innych zabytków. Hradczany mogą być osobnym tematem zwiedzania miasta, dlatego warto wcześniej zainteresować się planem wszystkich budynków godnych odwiedzenia, zadbać o zapas wody i naładować akumulator w aparacie.
Tresc opisow dostarczana przez merlinx. Do zamkowych murów przytulona jest słynna Złota Uliczka zamknięta z jednej strony Białą Wieżą, a z drugiej Wieżą Dalibora. Turyści przenoszą się tam w przeszłość dzięki maleńkim kamieniczkom zamieszkiwanym przed laty przez alchemików i magów, którzy na zlecenie cesarza Rudolfa II poszukiwali „kamienia filozoficznego” i próbowali produkować złoto. W malowniczym zaułku można poczuć się mistycznie, otwierając miniaturowe drzwiczki, zwiedzając malusieńkie izdebki, kupując wspaniałe pamiątki i sprawdzając czy w Domu nr 22 naprawdę mieściła się pracownia pisarza Franza Kafki. Milusińskich po drodze warto zaciągnąć do Muzeum Zabawek, by później poznać najważniejsze zabytki w okolicy Zamku Praskiego. Szlak spacerowy prowadzi dalej wzdłuż Belvederu znajdującego się na terenie Ogrodów Królewskich, na plac Hradczański oraz do pałacu Salmów, Schwarzenbergów i Arcybiskupiego, chociaż wytwornych rezydencji i świątyń jest tam znacznie więcej. Ulubionym miejscem spacerowym nie tylko mieszkańców Pragi, ale także spacerowiczów, są ogromne tereny zielone rozciągające się na Wzgórzu Petrin. Swobodnie rozrzucone alejki wiodą do licznych atrakcji, z których najbardziej charakterystyczna jest miniaturowa Wieża Eiffla, Labirynt Zwierciadeł, tzw. Mur Głodowy, obserwatorium astronomiczne i kolejka linowa.
Ciekawa trasa spacerowa prowadzi również głównymi uliczkami i zaułkami dzielnicy Mala Strana, której główny rozwój budownictwa nastąpił w 1620 r., po bitwie pod Białą Górą, gdy habsburska szlachta umacniała swoją obecność w mieście. Punktem startowym jest najczęściej rynek Malostranske namesti, na którym przeważają barokowe pałace i kamienice. W sercu Malej Strany wznosi się najwspanialsza barokowa świątynia Pragi, jaką jest kościół św. Mikołaja wzniesiony przez najsłynniejszych architektów. Warto także przyjrzeć się zdobieniom poszczególnych pałaców, wypić piwo w browarze U św. Tomasza i zobaczyć przynajmniej z zewnątrz pozostałe kościoły.
Wiele uroku ma również Nowe Miasto z ulubionym przez turystów placem Wacława, który jest w sumie szerokim bulwarem pełnym restauracji, barów i sklepów. Tam odbywają się manifestacje organizowane przez mieszkańców Pragi i tam znajduje się olbrzymi konny pomnik św. Wacława, któremu towarzyszą figury czeskich świętych. Dumą wszystkich Czechów jest Muzeum Narodowe, będące jednocześnie symbolem czeskiego „odrodzenia narodowego” i miejscem, w marmurowych wnętrzach którego zgromadzono prawdziwe skarby historii, sztuki i muzyki Czech, Moraw oraz Słowacji. Z placem sąsiadują także budynki Opery Państwowej, Teatru Narodowego i działającej od 1499 r. najsłynniejszej piwiarni w Pradze – U Fleku. Największym rynkiem w mieście jest natomiast plac Karola, z jedną z największych budowli późnogotyckich, czyli Ratuszem Nowomiejskim, który był świadkiem wybuchu „wojen husyckich”. Jeżeli ktoś interesuje się historią muzyki powinien zajrzeć do Muzeum Antonina Dvoraka, a jeśli komuś nie po drodze mierzenie się z pamiątkami po kompozytorze, może zasiąść w rozsławionej przez Haszka i jego dzielnego wojaka Szwejka restauracji U Kalicha.
Turyści często odwiedzają także tajemniczy Josefov, czyli dawną, hebrajską dzielnicę, w której Żydzi mieszkali już od średniowiecza. Najlepiej trafić tam idąc od Rynku Staromiejskiego ulicą Parizską. Z trudnym losem praskiej społeczności żydowskiej można zapoznać się podczas zwiedzania kilku synagog, bożnic, Muzeum Żydowskiego i Starego Cmentarza Żydowskiego należącego do szczególnych zabytków Pragi. Mroczny, ale jednocześnie wyjątkowy klimat dzielnica zawdzięcza Hitlerowi, który w tym miejscu chciał stworzyć rodzaj „żydowskiego skansenu”, pełnego pamiątek żydowskich sprowadzonych z całej Europy.
Znaną dzielnicą jest także Wyszehrad – dawna, legendarna siedziba króla Kroka, którego córka Libiusza przewidziała powstanie miasta. Obecnie nad Wełtawą królują pozostałości Zamku Przemyślidów, a na uwagę zasługuje kilka kościołów, rotunda św. Marcina, Cmentarz Wyszehradzki i pałac Troja, z którego blisko jest do praskiego ZOO. Alternatywą dla Starego Miasta jest dzielnica Zizkov – nieco inny świat z zacisznymi ulicami, na których toczy się zwyczajne życie mieszkańców Pragi. Na każdym rogu można znaleźć przytulną knajpkę czy gospodę, gdzie nad smażonym serem przesiadują miejscowi Czesi wybierający raczej stołowanie się w barach niż spożywanie posiłków we własnych domach. Kultowym miejscem jest przykładowo klub Palac Akropolis, w którym odbywają się interesujące koncerty alternatywnych gwiazd o międzynarodowej sławie, natomiast ciekawe wystawy odbywają się w Atrium przekształconym z budynku barokowego kościoła. Warto dodatkowo wspiąć się na wzgórze Vitkov, które jest nie tylko ważnym miejscem historycznym, ale także widokowym i spacerowym, niemniej na Pragę najlepiej spojrzeć z tarasu widokowego mierzącej ponad 200 m Wieży Telewizyjnej.
Generalnie Praga to niekończąca się lista placów, świątyń, pałaców, gospód z tradycjami, zabytków świadczących o bogatej historii Czech, uliczek, po których można spacerować godzinami i nowoczesnych wizytówek jak chociażby „Ginger i Fred”, czyli futurystyczny budynek przypominający tańczącą parę. Turystyczna mieszanka wybuchowej Pragi oferuje także podróż historyczną kolejką parową, rejs zabytkowym parostatkiem, wycieczkę rowerem wodnym po Wełtawie czy pokazy niezwykłej fontanny Krizikova. Praga nie jest też wyjątkiem jeśli chodzi o ilość muzeów i galerii o różnej tematyce, eksponujących najwybitniejsze dzieła światowych nurtów w sztuce i kulturze od czasów antycznych, poprzez barok, do współczesności. Najbardziej rozpoznawalnym miejscem jest Pałac Targów – najlepsza galeria sztuki współczesnej w kraju, robiąca wrażenie pod względem przestrzeni i samych dzieł sztuki wyeksponowanych w przemyślany sposób.
Wszystkich oblicz Pragi nie da się odkryć na jednej wycieczce, dlatego zwiedzanie tego niezwykłego miasta najlepiej podzielić na kilka etapów lub też powracać tam przy każdej sposobności. Przed zwiedzaniem warto odwiedzić jakiś punkt informacyjny lub też skorzystać z pomocy przewodników. Stolica Czech oferuje turystom również niekończące się miejsca noclegowe we wszystkich możliwych standardach i na każdą kieszeń. Praga jest także miastem niezwykle bogatym pod względem kultury i sztuki. Kalendarz imprez jest szeroki i obok zabytków przyciąga turystów jak magnes. Większość dzielnic można zwiedzać na wycieczkach tematycznych i tutaj coś dla siebie znajdą miłośnicy architektury i historii, a także piwowarstwa, twórczości chociażby Franza Kawki oraz tajemnic i legend. Ponadto na skalę europejską znane jest życie nocne miasta i setki klubów, w których można posłuchać ulubionej muzyki. Możliwości jest naprawdę i wiele, więc trzeba przygotować się pod względem kondycyjnym do wielogodzinnych spacerów i zakupić dobrą mapę z wszystkimi najważniejszymi miejscami. Należy pamiętać, że każda dzielnica ma zupełnie inne oblicze, odrębną historię i w każdej można znaleźć architektoniczne perełki. A może zwiedzania wcale nie trzeba planować, tylko oddać się romantycznej wędrówce i krążyć godzinami wraz z „genius loci” – opiekuńczym duchem miasta, między dziełami stworzonymi przez czołowych architektów z całego świata...